Ísland gengur lengra en Evrópa – Bílasala í uppnámi vegna reglna um peningaþvætti

Ísland gengur lengra en Evrópa – Bílasala í uppnámi vegna reglna um peningaþvætti

Ísland hefur tekið upp strangara regluverk um aðgerðir gegn peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka í bílasölu en Evrópa. Þetta hefur valdið bílaumboðum og bílasölum miklum vanda, þar sem þeim er gert skylt að safna viðkvæmum gögnum um viðskiptavini sína, halda úti ferlum og verklagi og tryggja varðveislu safnaðra upplýsinga. Það sem ætti að vera einfalt viðskiptasamband hefur breyst í flókna eftirlitsstarfsemi þar sem sölufólk er sett í hlutverk lögreglu. 

Benedikt S. Benediktsson, framkvæmdastjóri SVÞ – Samtaka verslunar og þjónustu, bendir á að þessi þróun hafi gert verslunarfólk að óviljugum eftirlitsaðilum. „Verslunarfólk upplifir sig sem sakamenn í eigin starfsemi. Við erum að tala um kerfi sem líkist forvirkri lögreglurannsókn,“ segir Benedikt í nýrri grein. 

Hann útskýrir að íslensk löggjöf gangi lengra en Evróputilskipanir kveða á um, þar sem bílasölur eru skyldugir til að safna upplýsingum sem jafnvel bankar hafa þegar aflað. Þetta auki kostnað, flækjustig og óöryggi í atvinnulífinu. 

„Þetta er sjálfnærandi kerfi þar sem breytilegar og huglægar kröfur leiða alltaf til sektar. Eina leiðin út er að samþykkja sekt og borga eða leita til dómstóla,“ segir Benedikt. 

SVÞ kallar eftir endurskoðun á núverandi regluverki. Fyrirtæki eru hvött til að fylgjast með.
_____

SMELLTU HÉR til að nálgast alla greinina.
SMELLTU HÉR til að lesa umfjöllun Viðskiptablaði Morgunblaðsins.

Breytt fyrirkomulag styrkja gæti hægt á rafbílavæðingu – SVÞ varar við ófyrirséðum afleiðingum

Breytt fyrirkomulag styrkja gæti hægt á rafbílavæðingu – SVÞ varar við ófyrirséðum afleiðingum

Tillögur um breytingar á stuðningi við kaup á rafbílum, sem kynntar voru í frétt á Vísi í dag, gætu haft óvæntar neikvæðar afleiðingar fyrir framgang orkuskipta. Benedikt S. Benediktsson, framkvæmdastjóri SVÞ – Samtaka verslunar og þjónustu, bendir þar á mikilvægi þess að styrkjakerfið styðji við raunverulegan árangur, ekki aðeins réttlætissjónarmið.

Í fréttinni á Visir.is er fjallað um endurskoðun stjórnvalda á því hvernig styrkir til rafbílakaupa eru veittir. Ný úttekt sýnir að stuðningurinn hefur að mestu runnið til tekjuhærri hópa og þeirra sem eru yfir miðjum aldri. Nú stendur til að færa stuðninginn nær tekjulægri og yngri kaupendum.

„Tilfærsla á styrkjum til hópa í lægri tekjutíundum og yngra fólks mun því ekki skila losunarsamdrætti en gæti hins vegar dregið úr kaupum eldra fólks og fólks í efri hluta tekjutíundanna. Þar með mundi draga úr hraða orkuskipta, að minnsta kosti að sinni,“ segir Benedikt.  Hann varar við því að ef styrkirnir verða eingöngu sniðnir að hópi sem sjaldnar kaupir nýja bíla, gæti það dregið úr innflutningi og þannig takmarkað framboð á notuðum rafbílum til framtíðar.

SVÞ leggja áherslu á að orkuskipti krefjist stefnumótunar sem tekur mið af markaðsvirkni, hagkvæmni og raunhæfum aðstæðum neytenda. Nauðsynlegt er að styðja við þá sem raunverulega geta hrundið breytingum af stað. Þá hvetur SVÞ stjórnvöld til samráðs við hagaðila áður en breytingar eru gerðar á styrkjakerfinu.

Markmiðin verða að vera skýr: að flýta orkuskiptum og tryggja að rafbílavæðing Íslands verði bæði hraðari og sanngjörn.

Óbreyttir styrkir til rafbílakaupa

Norðmenn auka hlutfall rafbíla á meðan Íslendingar minnka það

Samkvæmt frétt frá RÚV 3.janúar sl., hafa Norðmenn náð glæsilegum árangri í aukningu hlutfalls rafbíla í bílaflota sínum. Í Noregi eru rafbílar nú tæplega 90% nýskráninga, en á sama tíma hefur hlutfallið hér á landi minnkað úr um 75% árið 2022 niður í 47% árið 2023.

Í viðtali við RÚV segir Benedikt S. Benediktsson, framkvæmdastjóri Bílgreinasambandsins og SVÞ, að skýringar á þessari þróun megi m.a. rekja til breyttra skattareglna og ónógra innviða fyrir rafbílaeigendur á Íslandi.

„Það skiptir máli að stjórnvöld veiti stöðugan stuðning við orkuskipti, bæði með fjárhagslegum hvötum og markvissri uppbyggingu innviða,“ segir Benedikt.

Norðmenn sýni fyrirsjáanleika sem skorti hér

„Munurinn liggur kannski í grundvallaratriðum í því að Norðmenn tilkynntu það fyrir einhverjum áratug að þeir ætluðu að halda úti ívilnunarkerfi sem að myndi lifa væntanlega, ef ég man rétt, út árið 2025. Þeir hafa frá þeim tíma ekki gert grundvallarbreytingar á því kerfi og það er þá fólgið í vaskniðurfellingu, það er eftirgjöf á því sem mætti kalla ígildi vörugjalds hér og það í raun og veru hefur skilað rafbílakaupendum þar verulega hagstæðu verði.“

Kerfið í Noregi, segir Benedikt, er svipað og það var hér árið 2022 þegar ívilnanir voru hvað mestar. Eina ívilnunin hér núna er 900 þúsund króna styrkur úr Orkusjóði, á síðasta ári fyrir kaup á bíl upp að verðmæti tíu milljónir króna, en um áramótin hækkaði sú upphæð í tólf milljónir. Þá hafi hér bæst við kílómetragjald á rafbíla, sem ekki sé í Noregi og tiltölulega hátt bifreiðagjald. Breytingar sem hafi verið gerðar hafi verið óskynsamlegar, en fyrst og fremst skorti fyrirsjáanleika.

Fyrir áhugasama má sjá upphaflega frétt RÚV hér: Norðmenn auka hlutfall rafbíla.

Uppbygging hleðsluinnviða fyrir atvinnubíla verður að vera markviss

Uppbygging hleðsluinnviða fyrir atvinnubíla verður að vera markviss

Hleðsluinnviðir fyrir rafknúna fólksbíla eru komnir á nokkuð góðan stað og er ekkert því til fyrirstöðu að ferðast um allt landið á rafmagnsbíl. Hins
vegar vantar innviði fyrir stærri rafknúin ökutæki og mikilvægt að byggja innviðina upp með markvissum hætti
ef orkuskipti atvinnubílaflotans eiga að geta orðið að veruleika.Þetta segir María Jóna Magnúsdóttir framkvæmdastjóri Bílgreinasambandsins, en í síðustu viku stóðu
samtökin fyrir málstofu þar sem þessi mál voru tekin til umfjöllunar og leitað lausna. „Í dag eru rafknúnir fólksbílar
á Íslandi orðnir um 30.000 talsins, en uppbygging innviða fyrir þá hefur að mestu verið handahófskennd þar sem bæði einstaklingar og fyrirtæki
hafa verið að þreifa sig áfram,“ segir María Jóna. „Þegar kemur að stærri ökutækjum getum við ekki treyst á svona „náttúrulega“ uppbyggingu.
Það þarf að leggja góðan grunn og vanda til verka, kortleggja hvar best er að staðsetja hleðslustöðvar, og tryggja að við hlustum á sjónarmið
þeirra sem munu nota stöðvarnar.Mikilvægt er að stjórnvöld stýri því verkefni í nánu samstarfi við atvinnulíf og aðra hagaðila.“ Stór ökutæki sem þurfa
mjög gott aðgengi Meðal þess sem þarf að hafa í huga, að sögn Maríu Jónu, er að ólíkar gerðir rafknúinna atvinnubíla hafa ólíkar
innviðaþarfir. „Rafknúnir vöruflutningabílar munu t.d. ekki endilega deila hleðslustöðvum með rafknúnum
strætisvögnum eða fólksbílum. Það er ekki rekstrarlega arðbært að taka ökutækin úr umferð og láta þau fara út af leið til að hlaða og vegna stærðar
sinnar þurfa þau mjög gott aðgengi,“ útskýrir María Jóna. María Jóna segir að orkuskipti atvinnubifreiða feli í sér mikil tækifæri; íslenska raforkan sé hagkvæmur kostur, og viðskiptavinir geri sífellt
ríkari kröfur um að fyrirtæki lágmarki kolefnisspor sitt. „Rafknúnir vinnubílar eru stór fjárfesting og fyrirtækin eru meira hikandi við að stíga fyrstu skrefin nema innviðir og stuðningur við kaup og rekstur ökutækjanna sé tryggður. Það þarf fyrirsjáanleika í þeim efnum til nokkurra ára í senn.“ Er ljóst að koma þarf upp hentugum hleðslustöðvum víða: „Á málstofunni var vitnað í erlendar rannsóknir
sem sýna hvar rafknúnir flutningabílar komast í hleðslu en í dag eru þessi ökutæki hlaðin á heimastöð í 40% tilvika, á hvíldarstöð í 40% tilvika og í 20% tilvika þegar verið er að afferma og ferma ökutækið,“ útskýrir María Jóna.
Ný Evrópureglugerð kveður á um að á meginæðum þjóðvegakerfisins sé æskilegt að hafa hleðslustöðvar með 60 km millibili, báðum megin við veginn. María Jóna segir íslenskar aðstæður ekki endilega kalla á að byggja
slíkt kerfi upp beggja vegna vegakerfisins og sennilegt að stjórnvöld byrji á að koma upp stöðvum með 100 km millibili. „En til að tryggja að uppbyggingin verði rétt þarf að hlusta á sérfræðingana – ökumennina sjálfa
– sem þekkja aðstæðurnar best.“ Styrkjakerfið verður að vera skilvirkt Þá segir María Jóna að til að orkuskiptin nái fram að ganga þurfi stjórnvöld einnig að koma til móts við fyrirtæki með styrkjum því rétt
eins og með fólksbíla í upphafi rafbíla ökutæki allt að tvöfalt til þrefalt dýrari en sambærileg ökutæki sem knúin eru jarðefnaeldsneyti. „Orkusjóður er byrjaður að úthluta styrkjum vegna kaupa rafknúinna atvinnubifreiða,
en ferlið þarf að vera gagnsærra og skilvirkara. Í ár var auglýstur umsóknarfrestur 11. júní en úthlutun átti sér ekki stað fyrr en 20. september. Fjórir mánuðir eru langur tími og hægir á allri ákvarðanatöku um fjárfestingakaup.“
Stjórnvöld þurfa að grípa til aðgerða strax þar sem málin þróast hratt, að sögn Maríu Jónu. „Í maí á þessu ári tók gildi í Evrópu reglugerð sem herðir á CO2-losunarstöðlum fyrir nýjar þungaflutningabifreiðar.
Umfang reglugerðarinnar hefur verið útvíkkað og nær nú til þungra og meðalstórra vörubíla, strætisvagna, hópferðabíla og eftirvagna. Samkvæmt reglugerðinni þurfa strætisvagnar að vera án útblásturs árið
2035. Einnig verða framleiðendur að ná 15% samdrætti í losun árið 2025 og 45% samdrætti árið 2030 miðað við núverandi ár.“

Morgunblaðið mánudagur 18. nóvember 2024

Bylmingshögg fyrir fyrirtæki og viðskiptavini þeirra

Bylmingshögg fyrir fyrirtæki og viðskiptavini þeirra

Frum­varp að lög­um um kíló­metra­gjald, sem taka eiga gildi um ára­mót, fel­ur ekki aðeins í sér kerf­is­breyt­ing­ar held­ur jafn­framt veru­leg­ar skatta­hækk­an­ir.

Bene­dikt S. Bene­dikts­son fram­kvæmda­stjóri Sam­taka versl­un­ar og þjón­ustu seg­ir áhrif skatta­hækk­an­anna víðtæk, en hann er viðmæl­andi viðskiptaþátt­ar Dag­mála í dag.

„Það sem við heyr­um frá okk­ar geir­um er að flutn­ings­kostnaður er að fara að hækka, flutn­ing­ur vara út á land og kostnaður við dreif­ingu hér í höfuðborg­inni. Rekstr­ar­kostnaður þeirra sem nota drátt­ar­vél­ar mun hækka, sem og þeirra sem aka mjólk­ur­bíl­um og vænt­an­lega aðila eins og Orku­bús Vest­fjarða sem keyr­ir á dísi­lol­íu til fram­leiðslu á raf­orku yfir harðasta tím­ann, þannig að þetta eru ansi víðtæk áhrif,“ seg­ir Bene­dikt

Skili sér út í verðlag

Hann seg­ir breyt­ing­arn­ar bylm­ings­högg fyr­ir fyr­ir­tæk­in og viðskipta­vini þeirra. Auk­inn rekstr­ar­kostnaður skili sér út í verðlag.

„Fyr­ir­tæk­in verða fyr­ir höggi og það má gera ráð fyr­ir að viðskipta­vin­ir þeirra verði fyr­ir höggi, hvort sem það eru önn­ur fyr­ir­tæki eins og til dæm­is mat­vöru­versl­an­ir úti á landi, þær munu aug­ljós­lega þurfa að hækka verð til þess að mæta þess­um kostnaðar­hækk­un­um í vöru­flutn­ingi, og bara hinn al­menni neyt­andi,“ seg­ir Bene­dikt.

Áhrif­in seg­ir hann að munu koma fram í nokkr­um und­irliðum vísi­töl­unn­ar.

„Öllum und­irliðum þar sem menn reiða sig á vöru­flutn­inga. Und­irliður­inn sem snýr að veg­gjöld­um verður ekki eini liður­inn sem gera má ráð fyr­ir að taki hækk­un­um,“ árétt­ar Bene­dikt.

Víðtæk áhrif skattahækkana Athugið að það þarf áskrift til að horfa á viðtalið!